در اجرای طرح‌های منبت کاری مختلف به یک سری ابزار و وسایل نیاز است که مجموع آن‌ها را با نام ابزار منبت کاری می‌شناسند. انتخاب ابزارهای مورد استفاده به طرح و سبک منبت کاری بستگی دارد. یکی از اصلی‌ترین ابزارهای مورد استفاده برای کنده کاری روی چوب، مغار منبت کاری نام دارد.

پیش از این در خصوص چوب‌هایی که می‌توان از آن برای منبت کاری استفاده کرد، صحبت کردیم. چوب گردو یکی از بهترین گزینه‌ها برای اجرای طرح‌های منبت کاری است. اما در کل تنها روی سطوح چوبی می‌توان منبت کاری را انجام داد که بافت آن‌ها یکدست، متراکم و در عین حال نرم باشد. البته این نرم بودن نباید دوام چوب را برای کنده کاری و استفاده از وسایل منبت کاری کم کند. رنگ چوب نیز باید برای اجرای طرح‌های مختلف منبت کاری و سبک‌های متفاوت آن مناسب باشد. روی چوبی می‌توان منبت کاری را انجام داد که سطح آن در برابر سایش و کنده شدن و فشار مغار و چکش مقاوم باشد.

منبت کاری و معرق کاری هر دو از هنرهای اصیل ایرانی هستند و در هر دوی این هنرها است چوب استفاده می شود. با این حال تفاوت منبت کاری با معرق کاری برای بسیاری از هنرجویان و علاقه مندان به هنرهای چوبی جای سوال دارد. از آن جایی که هر دوی این هنرها با چوب و تراش و کنده کاری چوب سروکار دارد، این سوال برای اکثر هنرجویان پیش می آید که معرق و منبت کاری چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟